ALMANYA`da yayınlanan bir Türk gazetesini keyfi bir kararla kapatan, malına mülküne el koyan Federal İçişleri Bakanı Otto Schily`ye `Berlin`de mahkemeler olduğunu biri öğretmeli` derken geçen gün yanlış yapmıştık. O lafın aslı, `Berlin`de hakimler var`dır.
Ama Alman Hıristiyan Demokrat Birliği Partisi Başkanı Bayan Angela Merkel ve arkadaşları Federal Meclis `e `Türkiye Ermenilerden özür dilesin` diyen bir önerge vererek 90 yıl önceye gidince `Berlin `de sahiden hakim var mı?` sorusunun yanıtını da o eski yıllar içinde aramak kaçınılmaz oldu. Tabii bunu öğrenmenin en iyi yolu Berlin `deki hakimlerin gerçekten hakim olup olmadığını somut olayda tartmak idi. Prof. Dr. Şeref Ünal `ın bu açıdan çok yararlı bir kitabı var. Prof. Ünal , 15 Mart 1921 tarihinde Berlin `in Hardenberger Caddesi `nde yürüyüşe çıkan eski Osmanlı Sadrazamı Talat Paşa `nın, Salomon Teilirian isimli, 24 yaşında bir Ermeni tarafından tek kurşunla öldürülmesi üzerine yapılan yargılamayı, mahkeme tutanaklarına ve öteki güvenilir kaynaklara dayanarak anlatıyor. Okuyunca görüyorsunuz ki mahkeme katil Teilirian `ı değil, öldürülmüş bulunan Talat Paşa `yı yargılayıp suçlu bulmuş. Suçu da Ruslara karşı savaşan Osmanlı ordusunun geri hatlarını emniyete almak amacıyla, Ruslarla işbirliği yapan Ermenileri Mezopotamya `ya sürerek on binlerce Ermeninin açlık, sefalet ve soygun gibi olaylar sonucu ölmesine yol açmakmış. Teilirian `ın aile bireyleri de bu olaylar sırasında ölmüş. Nitekim Teilirian , Talat Paşa `yı bunun intikamını almak için öldürmüşmüş. Mahkeme bu olayı `meşru müdafaa` gibi değerlendirerek katilin beraatine hükmetmiş. Oysa kitap ortaya koyuyor ki Teilirian kendi başına ve şahsi hıncını almak için değil Boston `da kurulu Nemesis isimli bir Ermeni intikam örgütünün tetikçisi olarak bu cinayeti işlemiş. Mahkeme tam bir tiyatro oyunu gibi cereyan etmiş. Savcı Talat Paşa `nın katilinin cezalandırılmasını istiyor gibi yapmış. Ama Talat Paşa `yı suçlayan tanıklar dinlenirken, bunları yanıtlayacak tanıkları -örneğin Berlin `deki eşini ve Ermeni Tehciri sırasında Türkiye `de görev yapan Korgeneral Bronsat Von Schellendarf`ı- dinletmek gereğini duymamış. O nedenle Ermenilerin Doğu Anadolu `nun pek çok yerleşim yerinde Müslüman halkı keserek, camilere doldurup yakarak işlediği katliamı kimse mahkeme önüne getirememiş. Berlin `deki mahkemenin, cinayetin asıl tertipleyicisi Nemesis örgütünü yok sayıp Teiliran`ı beraat ettirmesi, bir başka tetikçi Archavir Chirakian`ın İttihat Terakki ileri gelenlerinden Sait Halim Paşa `yı 6 Aralık 1921`de Roma `da; Dr. Bahattin Şakir `i de 17 Nisan 1922`de Berlin `de öldürmesine kapı açmıştır. Aynı olayda Trabzon Valisi Cemal Azmi Bey de hayatını kaybetmiştir. Onu 25 Temmuz 1992`de Cemal Paşa `nın Tiflis `te öldürülmesi izlemiştir. Prof. Dr. Ünal `ın ortaya koyduğu kanıtlar şu soruyu kaçınılmaz kılıyor: Ermenilerden özür dilememizi isteyen Bayan Merkel acaba Berlin `deki hakimler nedeniyle özür dileyecek mi?
